арал
51қардар — 1 (Рес., Орын.) ұры. Елімнің жаз жайлауы Махат, Домбар Жаппасым мынау айтқан сөзімді аңғар. Қорғалап қойшы сендей күн көрер ең, Еліңнен қашып шыққан сен бір қ а р д а р (Рес., Орын.) 2 (Ақт.: Ырғ., Қараб.; Қ орда: Арал, Қарм.; Гур., Маңғ.;… …
52қарық — 1. (Қ орда: Арал, Сыр., Жал., Қарм.; Шымк., Шәу.; Жамб., Шу; Қарақ.) егін арасындағы кішкене арық. Шығырдың қ а р ығ ы н шауып келдім Қ орда., Арал). 2. (Қарақ.) мақтаның қатар аралығы. 3. Қ орда., Арал) жиналған шөпке мал түспеу үшін және… …
53қасқа — 1 1. Қ орда., Арал) біреуді біреу мадақтау, көтермелеу кезінде мықты, алғыр, өткір деген мағынада айтылатын сөз. Қадірлеп күдер өтті таспаменен, Айтысқан талай жүйрік қ а с қ а м е н е н Қ орда., Арал). Ой, қ а с қ а н ы ң жатысын ай Қ орда.,… …
54қауыс — 1 1. Қ орда., Арал) күзді күнгі жерге шық түсіп мұз қата бастаған кез, қатқақ. Қ а у ы с бір күні жылым тартып келе жатқанда арқан үзіліп, суға түсіп кетіп, суық ұстап қала жаздады Қ орда., Арал). 2. Қ орда., Арал; Қарақ.) судың бетіне қатқан мұз …
55салма — 1 1. (Гур.: Маңғ., Шевч.; Қ орда, Арал; Түрікм.: Таш., Көнеүр.; Қарақ.) егін араларына су жіберетін кішкене арық. С а л м ад а н су жүріп жатыр екен (Гур., Шевч.). Су ағатын с а л м а л а р м е н аудандарды оңдау жұмысына кірісу ертелік етпейді… …
56түрен — 1 1. Қ орда., Арал) қайықтың алдыңғы жағындағы қуыс, орын. Т ү р е н г е кейде балық тұздайтын тұзды су құямын Қ орда., Арал). 2. (Гур., Маңғ.) қайықтың балық салатын орны. Орысшадағы трюм сөзі 2 1. (Ақт., Ойыл; Қост., Жанг.) соқаның жер жыртатын …
57шөгеру — Қ орда., Арал) салу (ау туралы); жылым шөгеру (жылым салу). Балықшылар қыстыгүні суға жылым салады. Теңіздің мұзын ойып, көп еңбек жұмсап, жылымды су түбіне жайғастырады. Осыны Арал балықшылары шөгеру деп атайды. Балықшылар үлкен ауды ш ө г е р і …
58Аму или Аму-Дарья — (Окс у писателей классической древности, Гихон или Джайхун у арабов, Потсу или Фатсу у китайцев) главная река Туркестана, впадающая в Арал. Верховья А. носят другие имена. Обыкновенно считают верховьем А. реку Аксу, вытекающую под 37° 15 с. ш. и… …
59Арало-Каспийская низменность — Так называют равнину вокруг двух самых больших соленых озер земного шара, причем географические пределы ее у разных ученых, занимавшихся этим вопросом, разнятся довольно значительно. Целым рядом геологических исследований доказано, что в начале… …
60Россия. Русская наука: География — Географические исследования Российской империи и развитие географической науки в России. Первые географические сведения о пространстве, составляющем в настоящее время Российскую империю, мы находим у иностранных писателей. Иностранцы были и… …
