иес!
61дағды болдыру — (Монғ.) дағдыға, машыққа айналдыру. Сөйтіп жас мал өрістеуге төселеді. Мал иесінің даусына үйреніп, қара тартады, қаптай, тоқырай жайылуды д а ғ д ы б о л д ы р а д ы («Ж. өмір», 17.01. 1983) …
62әйдік — 1 (Ақт.: Ырғ., Қараб.; Рес., Орын.; Қ орда: Қарм., Арал, Сыр.; Қост.: Об., Жанг., Фед.; Жезқ., Ұлы.; Көкш., Чкал.; Қарақ., Тақт.) үлкен, зор. Қопаның ішінде бір ә й д і к өгіз жүр (Ақт., Ырғ.). Ол да бір ә й д і к ақын екен (Рес., Орын.). Ол ә й… …
63жақамау — (Монғ.) жақтырмау, жаратпау, ұнатпау. Орекең біздің сауалымызды ж а қ ам а ғ а н д а й сәл үнсіз қалды («Ж. өмір», 26.07.1987). Осындай бір томаға тұйық томырайған жандарды Раушан тосыннан ж а қ а м а у ш ы еді (А. А., Сүй. мен., 60). Келіннің… …
64жеңілею — (Жамб., Шу; Сем.: Абай, Көкп., Ақс.) жеңілдену, жеңіл болып қалу. Қылча көп жатса, чайыры кетіп солып ж е ң і л е й і п қалады (Жамб., Шу). Мынау жүк бастапқысына қарағанда, ж е ң і л е й і п қалған (Сем., Көкп.). Абайдың ой иесі боп, көзін ашып… …
65иен — (Сем.: Абай, Шұб., Көкп., Ақс.; Шығ.Қаз.: Зайс., Күрш.; Монғ.) қараусыз, иесіз. Олар көшіп кеткен соң тамдары и е н қалады (Шығ.Қаз., Зайс.). Колхоз басшылары бұзауларды и е н жібермеңіз деп жатыр (Шығ.Қаз., Күрш.). Балапанын алып, ұясы и е н… …
66кемпес — (Орал: Казт., Чап., Жымп.; Гур.: Есб., Маңғ.) кемпір. Ол үйде бір к е м п е с бар еді ау, шамасы (Гур., Есб.). – К е м п е с, ә, к е мп е с! – деп Зағипа жеңгейге қарады (Ғ. Сл., Домб., 138). – Әлгі үлкен кісіні, к е м п е с т і шақырыңдар...… …
67кертелеу — (Қост., Жітіқ.; Ақт., Қараб.) бір нәрсенің сыртын айналдыра қоршау. Үй иесі қораның артына жиналған шөбін к е р т е л е п қойыпты (Қост., Жітіқ.). К е р т е л е у д е н ауа өтпей зиян келтіреді (Ақт., Қараб.) …
68кетпен құйрық — (Гур., Маңғ.) 1. қазақы қой мен мәліш қой арасынан шыққан тұқым. 2. а у ы с. Еңбексіз, тегін табыс, олжа. Бұл не қылған к е т п е н қ ұ й р ы қ десем, иесі бар нәрсе екен ғой (Гур., Маңғ.) …
69көздеу — 1 (Гур., Маңғ.) іздеу. Үй иесі таңертең малын к ө з д е п кетті (Гур., Маңғ.) 2 (Монғ.) қарау, байқау, болжау. Мен мал к ө з д е у г е кеткелі отырмын (Монғ.). Сүрэн мен шешем екеуі күні бойы қой жайып, сиыр к ө з д е й д і (Д. Нав., Тау құп.,… …
70көк ішек болу — (Түрікм., Таш.) ашығу, аш болу. Ауқатың қашан піседі, күте күте к ө к і ш е к б о л д ы қ қой! – деді үй иесі (Түрікм., Таш.) …
